Noclegi nad morzem w Polsce

Gdański Dwór Artusa

07 czerwiec 2012r.

Z XVII-wiecznej fontanny na Dworze Artusa zachował ,sią jedynie posąg Neptuna, fragmenty krat oraz kolista czara. Basen, kamienne rzeźby fantastycznych mieszkańców wód oraz uzupełnienia krat pochodzą z XVIII w. Wszystkie rzeźby w kamieniu wykonał gdańszczanin Jan Karol Stendcr, a kraty odnowił i uzupełnił ślusarz Jakub Barren. Data zakończenia tych robót (1761) znajdowała się na skrzydłach jednego z orłów polskich, wieńczących dwie z czterech furtek żelaznego ogrodzenia. Uszkodzoną w czasie wojny fontannę naprawiono i uruchomiono w dniu 22 lipca 1954 r. Przy Długim Targu wzniesiono niegdyś 45 niezwykle bogato przyozdobionych kamieniczek, których właściciele, przeważnie najbogatsi kupcy gdańscy, prześcigiwali się przy wznoszeniu pysznych wystrojów elewacji czy wyposażaniu wnętrz. Dokonana po 1945 r. rekonstrukcja przywróciła im na ogół dość wiernie historyczny wygląd (XV—XIX w.). Na uwagę zasługują: kamieniczka nr (1, klasycystyczna, z pocz. XIX w. Nr 2 z pocz. XVII w., renesansowa, autentyczny fragment portalu, przy wejściu na przedproże ozdobna płyta z 1577 r., najstarszy przykład renesansowego słupka przedprożo-wego w Gdańsku. Przy rekonstrukcji fasada pokryta została licówką. Nr 3 barok z końca XVII w., prawdopodobnie później przebudowana. Wymienione trzy kamieniczki najczęściej służyły jako kwatery przebywających w Gdańsku królów polskich. Mieszkali tu trzykrotnie Zygmunt 111 Waza, Władysław IV i Jan Kazimierz. Nadto dwukrotnie mieszkała w nich Maria Kazimiera i długi czas, bo od 1.VIII.1677—8.11.1,678 mieściła się tu kwatera króla Jana III Sobieskiego. Później zatrzymywali się w tych domach August II Sas, Stanisław Leszczyński. Kilkakrotnie była również zajmowana na kwaterę królewską późnorenesansowa kamieniczka nr 4, przed którą ustawiono przy rekonstrukcji rokokowe przedproże. Autentyczne przedproże znajduje się także przy następnej, rokokowej kamieniczce nr 5 oraz częściowo pod nr 7. Charakterystyczne słupki przedprożowe przy nr 8 są rekonstrukcją słupków sprzed znanego gdańskiego domu "Pod Murzynkiem", wzniesionego w 1728 roku na Dolnym Mieście przy ul. Szafarnia 3. Nr 15 renesansowa kamieniczka z pocz. XVII w., licowana cegłą, przedproże barokowe, zrekonstruowane. W kamieniczce nr 18 mieściła się przed wojną Świetlica Gminy Związku Polaków Wolnego Miasta Gdańska. We fryzie umieszczono rzeźby głów współcz3snych gdańskich plastyków. Nr 20 to okazała barokowa kamieniczka z 1680 r. z dużą ilością autentycznej rzeźby kamiennej, wzniesiona przez Andrzeja Schliitera. Ładny barokowy szczyt posiada kamieniczka nr 2,2 z ok. 1650 r. i kamieniczka nr 25 z tego samego czasu, przy której przy odbudowie wykonano podcienie. Łęki podcieni ozdobiono rzeźbionymi w kamieniu podobiznami plastyków i architektów odbudowujących ciąg Królewskiej Drogi. Nr 26 kamieniczka ozdobiona techniką sgraffita, szczyt barokowy z ok. 1650 r. Kamieniczka nr 28, późnorenesansowa z 1 poł. XVII w.; pokryta została licówką. Rokokowa kamieniczka nr 29 posiada autentyczny portal z 2 poł. XVIII w. Rokokowe urządzenie wnętrza sklepu jest współczesne, zaprojektowane po odbudowie. Pośród dalszych zrekonstruowanych renesansowych, barokowych i 'rokokowych kamieniczek wyróżnia się oznaczona mr 41 "Złota Kamienica" <21), wzniesiona w 1. 1609—17 na zlecenie kupca Jana Speymana. Niezwykle bogaty wystrój fasady zaprojektował Jan Voigt. We fryzach umieszczono płasko-rzeźbione sceny historyczne oraz głowy sławnych mężów, m. in. królów polskich Zygmunta III Wazy (fryz nad parterem, druga głowa od lewej) oraz Władysława Jagiełły (2 głowa od prawej w środkowym fryzie między I i II piętrem). Wszystkie rzeźby Pokryte są złotem i stąd nazwa kamienicy. Prawie cały wystrój fasady oraz przedproże są autentyczne, wieńczące fasadę mitologiczne figury wykuto po wojnie. Barokowa kamienica nr 42 z ok. 1700 r. posiada renesansowy, bogato zdobiony portal z 1567 r., który należał niegdyś do jednej z kamieniczek na ul. Długiej, przedproże barokowe iz 1660 r. pochodzi z ul. Piwnej. Następna zachowana fasada domu nr 43, gotycka z ok. 1500 r., późnorenesansowy portal z pocz. XVII w., szczyt barokowy 1712 r. Dom nr 43 nosi nazwę Sieni Gdańskiej lub Domu Ł a w n i-k ó w. Był on przez dłuższy czas siedzibą ławników miejskich. Z początkiem XX w. umieszczono w sieni tej kamieniczki cenny zbiór dzieł plastyki i rzemiosła artystycznego zgromadzony przez gdańskiego kupca Giełdzińskiego, który podarował go miastu. Zbiory te przepadły za czasów pruskich. Na pięknie zrekonstruowanych drzwiach Sieni Gdańskiej widnieje wykonany z brązu orzeł polski, odlany na wzór znajdującego się niegdyś na budynku poczty w Elblągu. Za czasów niemieckich orzeł ten został zniszczony. Z Sieni Gdańskiej prowadziło wejście do Dworu Artusa.