Noclegi nad morzem w Polsce

Rezerwat „Kamienna Buczyna"

03 wrzesień 2013r.

Rezerwat "Kamienna Buczyna" Rezerwat florystyczno-krajobrazowy obejmujący prócz stromych wschodnich brzegów jeziora Ińsko także wyspę Sołtyski. Rezerwat "Kamienna Buczyna" zajmuje stromą skarpę jeziora polodowcowego porośniętą zespołem typowej buczyny pomorskiej i usianą dziesiątkami głazów narzutowych w obrębie progu morenowego oddzielającego jeziora Ińsko i Długie. Wyraźne stopnie morfologiczne widoczne w profilu wysokiej na 20 m skarpy jeziornego klifu dają świadectwo starych poziomów wód jeziora. Omszałe i porośnięte porostami głazy narzutowe przywleczone przez lądolód z terenu Półwyspu Skandynawskiego to głównie skały krystaliczne (granity, sjenity, porfiry, gnejsy, diabazy - patrz s. 110), ale także i skały osadowe (wapienie, dolomity, piaskowce). Niestety, nie wolno tu używać młotka geologicznego, gdyż jest to teren rezerwatu przyrody. Sarnikierz -Wierzchucice - Orzechowo - Dłusko Wędrując z rezerwatu "Kamienna Buczyna" w kierunku północnym, wkraczamy w typowy krajobraz pagórów moreny czołowej ostatniego zlodowacenia (117). Wysokości osiągają wartość 150-160 m n.p.m. z najwyższym wzniesieniem, Górą Głowacz (180 m n.p.m.). Deniwelacje terenu osiągają wartość 40-50 m (tafla wody jeziora Ińsko położona jest na wysokości 122 m n.p.m.). Liczne pagórki, jary, kotliny, zagłębienia wytopiskowe i subglacjalne rynny (jezioro Dłusko) tworzą niezapomniany krajobraz (118), którego urok podnoszą kompleksy leśne i powierzchnie kwiecistych łąk. To bogactwo rzeźby przywołuje w naszej pamięci obszary Pogórza Karpackiego i często mówi się o tym zakątku "Ińskie Bieszczady". We wsi Dłusko, na skrzyżowaniu z drogą do Podlipców, znajdują się ruiny XIII-wiecznego kościoła wzniesionego z głazów narzutowych. Takich obiektów (nie tylko sakralnych) jest na obszarze Ińskiego Parku Krajobrazowego bardzo wiele. Są to domy i obiekty gospodarcze, mury przykościelne i cmentarne, a nawet ogrodzenia pastwisk. To przykład wykorzystania lokalnego materiału budowlanego, a jednocześnie przykład powiązań krajobrazu przyrodniczego i historyczno-kulturowego. Około 200 m na zachód od zabudowy wsi Dłusko (dojście drogą w kierunku osady Sątyrz) wspinamy się ostrym podejściem na wzgórze o wysokości 149 m n.p.m (119). Rozciąga się stąd wspaniała panorama na północną część Ińskiego Parku Krajobrazowego. Widzimy tafle wody w południowej części jeziora Woświn, a w oddali obiekty zabudowy Węgorzyna i tę wspaniałą harmonię polodowcowego krajobrazu. Łagodne pagórki, doliny, jeziora i nic dziwnego, że tu "z zachwytu zatrzymał się lądolód, podziwiając swoje dokonania". W czasie ostatniego zlodowacenia to on był sprawcą tych wspaniałych krajobrazów, które cieszą nasze oczy i przynoszą możliwość przeżywania bogactwa zachodniopomorskiej przyrody. Osady fluwioglacjalne - (wodnolo-dowcowe) - osady transportowane i deponowane przez wody wypływające z topniejącego lądolodu lub lodowca. Petrografia - nauka, która zajmuje się zarówno opisem skał, jak i wyjaśnianiem warunków ich powstawania i przeobrażania. Storkowo Stanowisko to prezentujące osady morenowe fazy pomorskiej ostatniego zlodowacenia zlokalizowane jest w południowej, nieczynnej części wyrobiska eksploatacyjnego Zakładu Górniczego - Storkowo (120). W tym zakładzie prowadzona jest eksploatacja kruszywa naturalnego (piasku i żwiru) dla potrzeb budownictwa i drogownictwa. Eksploatację prowadzą Szczecińskie Kopalnie Surowców Mineralnych (SKSM). Złoże znajduje się w końcowej fazie eksploatacji. Teren wokół stanowiska, które oglądamy, stanowi fragment rekultywowanego w kierunku leśnym wyrobiska z pozostawioną dla celów dydaktyczno-poznawczych skarpą poeksploatacyjną. Jest to stanowisko dokumentacyjne przyrody nieożywionej powołane Rozporządzeniem Wojewody Zachodniopomorskiego, przygotowane i urządzone we współpracy SKSM i Oddziału Pomorskiego Państwowego Instytutu Geologicznego w Szczecinie. Celem zachowania interesującego profilu geologicznego (geotop) ściana ta została wyłączona z rekultywacji, zostało urządzone dojście oraz usunięto materiał osypowy u podstawy ściany. Stanowisko dokumentacyjne "Storkowo - morena czołowa" znajduje się na linii maksymalnego zasięgu lądolodu fazy pomorskiej zlodowacenia Wisły (północnopolskiego) w pasie wschodniej krawędzi tzw. lobu Odry. Strefę morenową tworzą wzgórza moreny czołowej rozdzielone głębokimi wytopiskami po martwym lodzie. Do zewnętrznej (wschodniej) części wału morenowego przylega stożek brzeżnej akumulacji osadów fluwioglacjal-nych, a dalej na wschód rozciąga się falista równina sandro-wa (sandr Ginawy) stanowiąca zachodni fragment rozległego sandru Drawy. Stanowisko w Storkowie obrazuje procesy akumulacji lodowcowej i wodnolodowcowej w strefie czołowej moreny akumulacyjnej utworzonej 13-14 tys. lat temu w brzeżnej partii lądolodu. Wysokość ściany odsłonięcia sięga 10 m, a długość około 100 m. W profilu ściany występują osady kamienisto--żwirowe tzw. bruk morenowy z przewarstwieniami pakietów piaszczystych i piaszczysto-żwirowych. Cały profil stanowi klasyczny przykład genezy osadów glacjalnych w brzeżnej partii lądolodu ostatniego zlodowacenia. Łączy w sobie cechy poznawcze, edukacyjne i dydaktyczne z zakresu geologii, geomorfologii i geografii fizycznej. Dodatkową atrakcją tego stanowiska jest ogromna różnorodność petrograficzna występujących w profilu i usypanych u jego podnóża głazów (121) i bloków skalnych. Znajdujemy tu skały (122) krystaliniku skandynawskiego przyniesione przez lądolód z płd. Szwecji i Finlandii (różnobarwne granity, porfity, sjenity, granitognejsy i gnejsy - patrz s. 110), paleozoiczne wapienie i dolomity pochodzące z niecki Bałtyku, w których spotkać możemy skamienie-liny (trylobity i ramienionogi - patrz s. 108), zmetamor-fizowane prekambryjskie piaskowce (kwarcyty). Licznie występują również skały lokalne z Pomorza Zachodniego reprezentowane przez kredowe margle, wapienie margli-ste i czarne krzemienie o fantazyjnych kształtach. Nie brak również oligoceńskich konkrecji limonitowych zwanych w literaturze geologicznej "kulami szczecińskimi". Uważne oko miłośnika kolekcjonowania skamieniałości może wypatrzeć kalcytowe rostra belemnitów jurajskich potocznie zwane strzałkami piorunowymi, a w otoczakach czarnych grafitowych łupków sylurskich odciski graptolitów znaczących prapoczątki fauny strunowców .